Humphrey Mijnals bracht de omhaal naar het Nederlandse voetbalveld

Op 3 april 1960 maakte Humphrey Mijnals een fantastische omhaal tijdens zijn debuut voor het Nederlands elftal. Het was niet de enige keer dat hij zoiets liet zien.  

Humphrey Mijnals in 1962 tijdens Elinkwijk – Heerenveen, foto via het Nationaal Archief

Met een omhaal heeft Jude Bellingham vooralsnog het Engels elftal gered op het EK voetbal. Humphrey Mijnals zorgde er in 1960 voor dat de omhaal bekend werd in het Nederlandse voetbal.

Verbluft

De fotograaf van het tijdschrift Sport- en Sportwereld klikte precies op het goede moment. Op de grond zat de keeper van het Nederlands elftal, Frans de Munck, met een verblufte blik in de ogen. Pal voor hem hing Mijnals in de lucht, horizontaal, ruggelings, in perfecte balans, op het moment dat hij de bal wegtrapte. Het was in de wedstrijd tegen Bulgarije.

Een omhaal wordt dat nu genoemd. Een halve eeuw geleden heette het nog een “spectaculaire dubbeltrap”, zoals de sportredactie van De Telegraaf het omschreef.

De omhaal van 1960. Foto Harry Pot via het Nationaal Archief

Een historisch debuut

Met deze actie onderstreepte Mijnals zijn debuut in Oranje. Sinds het officiële begin van het Nederlands Elftal in 1905 was er nooit eerder een Surinamer hiervoor geselecteerd. Zijn omhaal benadrukte het verschil tussen de Hollandse en Surinaamse spelopvatting.

“Hij was een Braziliaan”, zoals tijdgenoot Hans Kraay sr. in 2001 tegen Andere Tijden zei. “Zoiets deden wij Nederlandse verdedigers niet, dat konden we niet. En als we het per ongeluk zouden proberen, zouden we moeten worden afgevoerd met een hernia.”

Zijn debuut werd desondanks wisselend ontvangen. Het Utrechts Nieuwsblad vond bijvoorbeeld dat Nederland nog niet de ware Mijnals aan het werk had gezien. Het Vrije Volk daarentegen was wel tevreden: ‘Het was de grote vraag of Humphrey Mijnals zich zou kunnen aanpassen. Daarin is hij volledig geslaagd.’ En De Volkskrant was zelfs uitgesproken enthousiast: ‘Donkere Humphrey Mijnals heeft met zijn soms weergaloze improvisaties de harten van het Nederlandse voetbalvolk veroverd.’

Elinkwijk

Voor Suriname had Mijnals al ruim veertig interlands gespeeld voordat hij voor de eerste keer tussen de Nederlandse internationals stond. Het was vier jaar nadat hij naar Nederland was gekomen, naar Elinkwijk, overigens ná een eerste profavontuur in Brazilië met zijn broers Frank en Stanley en Michael Kruin.

De eerste wedstrijd van Mijnals op een Nederlands veld was zeer onaangenaam, want Sparta-middenvelder Hans de Koning schopte hem meteen uit de wedstrijd. Op de brancard hoorde Mijnals een supporter roepen: “Plak hem een postzegel van 15 cent op zijn kont en stuur hem terug.” En ook Abe Lenstra was lomp: “Vuile vieze zwarte, ga terug naar je land.”

Wereldberoemd

De omhaal van Mijnals van 1960 kwam niet uit de lucht vallen, want de prachtige foto uit 1962 hierboven toont aan dat hij dit vaker deed. Een mooier contrast tussen twee voetbalculturen is er niet. Aan de ene kant van het hek staat het Nederlandse voetbalpubliek. Aan de andere kant zweeft Mijnals, de Zuid-Amerikaan.

Toch stond deze afbeelding de dag erna niet in alle dagbladen, maar werd er gekozen voor een andere foto van Mijnals. Zijn actie werd niet eens genoemd, al kreeg hij lovende kritieken, omdat hij briljant had gespeeld. De Telegraaf noemde hem wel ‘de acrobaat uit het betaalde voetbal’.

Mijnals was waarschijnlijk niet eens de eerste op een Nederlands veld, want een jaar eerder gebeurde er iets vergelijkbaars bij Aalsmeer – HFC, ontdekte ik enkele maanden geleden. Zo’n 65 jaar geleden maakte het blijkbaar niemand wat uit.

Interessant. In de wedstrijd Aalsmeer – HFC van 10 mei 1959 werd opeens een omhaal gemaakt. Dat is een jaar voordat Humphrey Mijnals hier beroemd door werd, al was zijn variant aanzienlijk spectaculairder dan deze. Fragment uit Sport in Beeld. pic.twitter.com/Ky5Lulc1Vx

— Jurryt van de Vooren (@jRRT) April 4, 2024

De foto van Mijnals uit 1960 werd uiteindelijk toch wereldberoemd, maar tot 2001 kende niemand hiervan de bewegende beelden – ook Mijnals zelf niet. In de opnames van het Polygoon-journaal werd nét dit spelmoment eruit geknipt. En ook Sport in Beeld, de voorloper van Studio Sport, liet de actie in zijn samenvatting achterwege.

In 2001 vond Andere Tijden de filmopname.

Mijnals werd uitgeroepen tot beste Surinaamse voetballer van de twintigste eeuw – dus vóór Ruud Gullit, Clarence Seedorf of Frank Rijkaard! Ook kreeg hij de stadspenning van Utrecht als dank voor zijn bewezen diensten. In 2019 is hij overleden.