In 2016 was er een verbod op het dragen van speciale armbanden in het voetbal

Acht landen spelen op het WK voetbal in Qatar met de OneLove-aanvoerdersband, waaronder Nederland. Gezien de recente geschiedenis is het nog maar de vraag of de FIFA en Qatar dat wel toestaan.

De One Love aanvoedersband – te koop via de KNVB

Het Nederlandse voetbal heeft de afgelopen weken heftig discussie gevoerd over de OneLove-aanvoerdersband. Dat is geen incident, want het verspreiden van een boodschap in het voetbal via een armband zorgt al langer voor spanningen.

Klaproos

Op 11 november 2016 speelden Schotland en Engeland een onderlinge WK-kwalificatiewedstrijd. Die dag is heel belangrijk in Groot-Brittannië vanwege het einde van de Eerste Wereldoorlog op 11 november 1918. Uit respect voor de miljoenen slachtoffers duikt dan overal het symbool van de klaproos op, de poppy, gebaseerd op het gedicht In Flanders Fields van John McCrea.

De internationals uit Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland speelden daarom met een zwarte armband met de klaproos, maar nog vóór de wedstrijd kwam de FIFA met een verbod. Het zou een politieke uiting zijn en daarmee in strijd met de regels, zoals vastgesteld door de International Football Association Board, de spelregelcommissie. Bij een eerdere vergelijkbare affaire in 2011 liet de FIFA de zaak uiteindelijk rusten, ondanks waarschuwingen voor eventuele sancties.

Op orde

Het werd in 2016 een politieke affaire toen ook premier May zich ermee bemoeide. “Onze voetbalspelers willen hun erkenning en respect uiten naar de mensen die hun leven hebben gegeven voor onze veiligheid. Ik denk dat het vanuit ons een duidelijke boodschap is dat we willen dat onze spelers die klaproos kunnen dragen. Ik wil tegen de FIFA zeggen dat ze, voor ze ons zeggen wat te doen, eerst maar eens hun eigen zaakjes op orde moeten krijgen.”

De vier teams negeerden allemaal het verbod. Engeland en Schotland speelden met de zwarte armband, waar supporters van Wales en Noord-Ierland de poppy toonden tijdens hun wedstrijden. De betreffende bonden kregen allemaal een boete, variërend van 14.000 tot 42.000 euro. Zelfs een puntenaftrek of een schorsing was mogelijk geweest, een risico dat de voetballanden allemaal bewust namen.

Na enkele maanden ruzie stemde de FIFA in 2017 toch in met speciale armbanden tijdens voetbalwedstijden, óók de poppy. De opgelegde boetes zijn daarom nooit betaald.

Wat sindsdien wél of niet is toegestaan als politieke uiting, werd alleen niet helemaal duidelijk. Het gebruik moet in ieder geval vooraf worden aangekondigd bij zowel de organisatie als de tegenstander, die daarmee dan moet instemmen.

Onder deze voorwaarden is de kans groot dat het niet wordt toegestaan om de OneLove-aanvoerdersband te dragen in Qatar. De FIFA zelf kan dit verbieden, net als de organisatoren van het WK zelf. Het wordt dan interessant of de betreffende landen bereid zijn om dat te negeren, net als in 2016. Nemen ze opnieuw het risico op sancties, zoals Engeland en Schotland in 2016?