Michel Kruin overleden, één van de eerste Surinaamse voetballers in Nederland

Voormalig voetballer Michel Kruin is overleden, 90 jaar oud. Kruin behoorde in de jaren 50 tot de eerste Surinaamse spelers in de Nederlandse Eredivisie.

Er is in ons land maar weinig bekend over de Surinaamse sportgeschiedenis en haar invloed op het Nederlandse voetbal. Guno Hoen (1922 – 2010) is een sporthistoricus, die zich hiermee heeft beziggehouden. Zelf was hij ook een vooraanstaand sporter, die in 1948 speelde tijdens de eerste toer van het Surinaamse elftal in Nederland.

Voor zijn boek Onze Sporthelden, deel 3 schreef hij een hoofdstuk over het sportleven van Michel Kruin. Uit respect voor beide Surinaamse sportmannen neemt Sportgeschiedenis deze tekst nu over.

Michel Kruin in 1956 tijdens Heracles – Elinkwijk. Foto Jac. de Nijs via het Nationaal Archief

Michel Kruin: Eersterangs sporter en doelpuntenjager

Michel is in Moengo geboren op 15 april 1933 als eerste van vier zoons, van wie twee jong gestorven zijn. Ook zijn moeder overleed heel vroeg, in 1943, maar zijn vader die op 3 september 1998 de eerbiedwaardige leeftijd van 96 bereikte, was nog ‘still going strong’.

Michels voetballoopbaan – hij zag in voetbal zijn ambacht, ofschoon hij ooit bij LTT (nu Telesur) en bij Kersten gewerkt heeft, met welke ervaring hij later bij PTT Nederland een baan vond – ja, zijn voetbalcarrière begon op ‘Koeliewee’ tegenover Markt-zuid. Al gauw viel hij op te midden van velen en boekte gestaag progressie.

De eigenaar van dit groot stuk land, waarop volksmensen waren gehuisvest liep weg van Michels voetbalgave en noemde hem ‘Meester’ in de voetbalvereniging MYOB, later REMO. Vaak kon men Michel zo goed als overal, waar gevoetbald werd aantreffen, want reeds toen kreeg hij vele ‘betaalde’ aanbiedingen. Wie hem in zijn team had, was namelijk zeker van de overwinning.

Michel Kruin (linksboven) in 1962. Foto Eric Koch via het Nationaal Archief

Robinhooder

Michel Kruin debuteerde in 1950 op 17-jarige leeftijd bij Robin Hood, toen onder leiding van trainer Gersie in een wedstrijd tegen het vermaarde Voorwaarts. Hij maakte direct grote opgang en werd als nieuwe ster luid en geestdriftig begroet door de RH-vereerders. Robin Hood won met 3-0, waarvan twee doelpunten op naam van de nieuwe aanwinst.

Vanwege Michel trokken de Robin Hood-wedstrijden steeds meer publiek en al heel gauw werd alom door jong en oud zijn naam genoemd als de zuiverste goalgetter met het keiharde schot. Vooral de jongens begonnen hem meer en meer te idealiseren.

Kruin zelf roept graag een wedstrijd tegen MVV (de Militaire Voetbal Vereniging, redactie) in zijn herinneringen terug. Het ging om het landskampioenschap en MVV betrad het stadion met veel fanfare alsof niemand haar de komende overwinning kon betwijfelen. Zo zeker van zijn zaak was men. Maar Robin Hood won met 4-1; Kruin scoorde 2x fantastisch, Budel en Winter elk 1x even meesterlijk.

Op het punt van vertrek naar Nederland speelde Kruin zijn laatste wedstrijd voor Robin Hood in augustus 1956. Aanvankelijk zat hij als eregast op de tribune. De rust ging in met een 0-3 achterstand voor Robin Hood. Toen begon het talrijke publiek in koor te gillen en nogmaals te gillen om Kruin. Hij leende snel een paar voetbalschoenen en werd ingezet. Kruin scoorde driemaal keihard en Robin Hood won tenslotte met 5-3.

Als topvoetballer over het algemeen, maar vooral bij de Robin Hood-clan heeft Michel Kruin grote faam en zelfs verering genoten. Zoals van bijvoorbeeld één der grootste Robin Hood-fan(atici), de blikslager A.G. Maasdamme aan de Zwartenhovenbrugstraat dichtbij de Gemenelandsweg. Zijn werkplaats was het officieuze clubgebouw van zijn zo geliefkoosde vereniging en na elke overwinning van Robin Hood waren daar op opvallende borden pijnlijke leuzen en aanmerkingen te lezen voor de verslagen ploeg, terwijl er permanent een levensgroot portret van o.a. Michel Kruin op de voorgevel prijkte.

Humphrey Mijnals, Charley Marbach en Michel Kruin in 1959. Foto Henk Lindeboom via het Nationaal Archief

Voordelige hoedanigheden

Klaarblijkelijk hebben enkele in Kruin samengebundelde kwaliteiten ten grondslag gelegen aan zijn unieke grootheid als voetballer. Hij was een goalgetter van formaat. Hij zelf heeft de tel aangaande het aantal door hem in totaal gescoorde doelpunten niet kunnen bijhouden. Volgens een buitenlandse commentator scoorde hij zo vaak en zo veel, dat hij daardoor zijn tegenstanders een minderwaardigheidscomplex bezorgde.

Michel kon met zijn lange benen verbazingwekkende snelheden ontwikkelen. Een verslaggever duidde hem treffend aan als ‘Robin Hoods loopwonder’. Volgens Michel kon hij de 100 meter, en dat nog wel op voetbalschoenen, binnen elf seconden halen.

Hij heeft voetbal vanaf zijn jeugd gekoesterd als zijn grote liefde, zijn veredelde ambitie, zijn inherente passie. Michel was een ‘meester’ in passeren, omspelen; met zijn belagers kon hij als het ware naar believen doen en laten, hetgeen vaker veel wrevel bij hen opwekte.

Michel had een oerhard, welhaast dodelijk schot, waar menig keeper terecht echt bang voor was en anderen dit jammerlijk aan de lijve hebben gevoeld. Ons dunkt, dat enkel een voetballer die eveneens beschikt over deze bundel van positieve gerichtheden ooit weer het niveau en het formaat van deze Michel Kruin kan bereiken.

Michel Kruin in 1961 met Joop van der Schilden, keeper van Elinkwijk. Foto Herbert Behrens via het Nationaal Archief

In het buitenland

Het lag, gelet op ’s mans bravoure, in de lijn der verwachtingen dat Michel evenals de Mijnalsen (de broers Humphrey, Stanley en Frank Mijnals, redactie) de aandacht van het buitenland zou trekken. In De West van 25 april 1955 stond te lezen: ‘De beroemde Robin Hood-middenvoor Michel Kruin vertrok samen met de drie Mijnalsen naar Brazilië voor het spelen voor de club America.

In de editie van 9 mei: ‘Volgens een radiobericht uit Pernambuco is de voetbalwedstrijd van gisteren een daverend succes geworden. De Surinamer Kruin zorgde voor liefst drie doelpunten. Dit deed hij zo magnifiek, dat hij werd uitgeroepen tot Commandante Hollanders. De club America is thans kampioen van de eendaagse k.o.-competitie en de leden zijn niet weinig trots op hun Surinaamse collega die hun dit kampioenschap bezorgde.’

Het is evident, dat, aangezien Brazilië van oudsher voetballers exporteert en praktisch geen behoefte heeft aan import van voetbaltalent, het aanwerven van Michel Kruin en de Mijnalsen een extra dimensie heeft gekregen. Toen Humphrey Mijnals, André Kamperveen of Michel Kruin in de vijftiger jaren naar Jamaica moesten om er te spelen en over het ‘of, of’ nog geredetwist werd, hakte SVB-voorzitter Emile de la Fuente de knoop resoluut door en betaalde uit eigen zak de passage voor Michel.

Na Humphrey Mijnals vertrok Michel Kruin in november 1956 naar Nederland. Zijn reis werd betaald door Frank Moll en de Nederlandse Blauw-Wit-supporters. In Nederland aangekomen adviseerde Humphrey – toen Blauw-Wit nogal weifelachtig deed – zijn club Elinkwijk om Michel over te nemen. Toen de Engelse trainer van Elinkwijk het plakboek met sportreportages van Michel even had doorbladerd, was de zaak rond. Michel Kruin mocht direct spelen.

Door een 3-0 overwinning op Willem II (alle doelpunten waren van de debuterende Michel) bleef Elinkwijk in de Eredivisie en bij deze club heeft de begaafde Surinaamse eersterangssporter een eerbiedwaardige staat van doelpunten opgebouwd, later bij DOS voortgezet. (Hij speelde daarna ook nog bij Blauw-Wit en BVC, redactie).

Michel Kruin in duel in 1962. Foto Hugo van Gelderen via het Nationaal Archief

Einde van de wedstrijd

Michel Kruin hing zijn voetbalschoenen aan de wilgen toen hij 35 jaar geworden was, volgens hem de ideale leeftijd om met voetballen te stoppen. Daarna volgde hij serieus trainerscursussen en weldra was hij bevoegd en bekwaam trainer van diverse clubs.

Ter wille van zijn conditie deed hij ook aan zaalvoetbal en fungeerde hij als tennistrainer. Als voetballer heeft Kruin zich wijselijk onthouden van roken en alcohol. Zijn favoriete voetbalcracks in Suriname waren ‘Kol’ Nelom, ‘Ampi’ Kamperveen, de keepers Nijman en Graanoogst. Internationaal had hij bewondering voor Pele, Didi en Garrincha.