Nadat Louis van Gaal zich niet plaatste voor het WK van 2002 vierde U2 groot feest

Nederland speelt in Dublin tegen Ierland, precies die plek waar Louis van Gaal zich niet plaatste voor het WK voetbal van 2002. 

Louis van Gaal op de Sportherdenking van 2022. Foto’s via het Comité Nationale Sportherdenking

Na een moeizame reeks was de opdracht voor Oranje op 1 september 2001 tegen Ierland simpel: winnen! Bij een zege zou Nederland zijn weg richting het eindtoernooi in Japan en Zuid-Korea kunnen vervolgen. Bij een gelijkspel of een nederlaag op Lansdowne Road was het afgelopen voor de mannen van Louis van Gaal.

Jason McAteer

Na een overtuigende oefenzege op Engeland twee weken voor de cruciale wedstrijd ging Oranje met redelijk wat zelfvertrouwen op pad. Het Nederlands elftal begon ook prima aan het beslissende duel, met een aantal goede kansen in het eerste kwartier. Daarna kreeg het wilskrachtige Ierland echter steeds meer de overhand.

Toen Gary Kelly er in de 58e minuut af moest na zijn tweede gele kaart leek het er toch op dat Oranje de overwinning binnen zou halen. Niets was minder waar. Het niet als een team spelende Nederlands elftal kreeg tien minuten later de nekslag toegediend. Laconiek verdedigen leidde ertoe dat de geheel vrijstaande Jason McAteer in de 68e minuut als beul fungeerde. Met een brede grijns op zijn gezicht stond hij na afloop de pers te woord. “Het leek uren voordat de bal bij mij kwam, maar het was een schitterend schot, toch?”

De hardwerkende middenvelder, die op dat moment bij zijn club Blackburn Rovers niet veel meer aan spelen toekwam, was de personificatie van de onverzettelijke Ierse ploeg. Bovendien bleek hij uitgerekend tegen Nederland een neusje voor de goal te hebben. McAteer speelde in zijn loopbaan 52 interlands, waarin hij slechts drie keer scoorde. Op 2 september 2000 had hij al met een treffer bijgedragen aan het 2-2 gelijkspel in Amsterdam. De belangrijkste goal uit zijn loopbaan bezegelde een jaar later het lot van Oranje.

U2

De Ierse band U2 was in 2001 bezig met zijn Elevation Tour. Tijdens deze tour speelde de band tweemaal voor 80.000 man in Slane Castle, in thuisland Ierland. Deze optredens, vastgelegd op de dvd ‘U2 Go Home – Live from Slane Castle Ireland’, waren om meerdere redenen bijzonder. Twintig jaar ervoor, in 1981, was U2 nog een beginnende band die op dezelfde locatie in het voorprogramma van Thin Lizzy had mogen staan. Sindsdien had U2 er niet meer opgetreden. Daarnaast was het een moeilijke periode voor frontman Bono. Op 24 augustus, een dag voor het eerste concert, had hij zijn vader begraven, die aan de gevolgen van kanker was overleden. Het optreden een dag later speelde zich dan ook af in een erg intense en emotionele sfeer.

Een week later, op 1 september, was de stemming totaal anders. Het uitgelaten publiek had op de grote videoschermen kunnen genieten van de tweede helft van Ierland-Nederland en van het doelpunt van McAteer. Het navolgende concert was de ultieme uiting van hun vreugde over de onverwachte overwinning. Bono en U2 speelden handig in op deze uitzinnige sfeer. Tijdens een van de eerste nummers, Beautiful Day, zong hij op het eind “Beautiful goal”. Ook een strandbal die op het podium was beland, werd enthousiast door hem weggetrapt à la McAteer.

Het grootste eerbetoon aan de Ierse nationale ploeg maakte Bono, met de Ierse vlag om hem heen gedrapeerd, tijdens New Year’s Day. Enthousiast riep hij: “Close your eyes and imagine, it’s Jason McAteer!!!” Het werd een memorabele avond. Op de dvd werd vastgelegd hoe het publiek tussen de nummers door voetballiederen aanhief, typerend voor de fantastische stemming. Bono noemde later de Ierse ploeg dan ook “the best support act we ever had”.

Na 1 september

Rond Oranje heerste een veel minder gezellige sfeer. Het Nederlands elftal droop teleurgesteld af en werd de dagen erna afgemaakt in de vaderlandse pers. Ierland verzekerde zich in een poule waarin het vooraf geen kans leek te maken van de tweede plek, achter Portugal. Na een dubbele ontmoeting met Iran plaatsten de Ieren zich definitief voor het toernooi in Azië. En Jason McAteer? Die ging mee naar het WK, maar eerst trouwde hij nog, in oktober 2001.

De locatie? Slane Castle.

Dit is een bijgewerkte versie van een verhaal uit het boek De Romário-show en andere sportverhalen.