Nog meer Qatar!

De westerse voetbalwereld heeft de afgelopen week een belangrijke slag verloren binnen de FIFA. Binnen vijf jaar verhuist het zwaartepunt van de internationale sport daarom naar het Midden-Oosten. Nog meer Qatar!

Op 13 mei 1976 veranderde alles bij de FIFA. Op die dag sloot de bond een sponsordeal met Coca-Cola voor vijf miljoen dollar. Dat geld werd onder meer gebruikt om het voetbal te ontwikkelen in minimaal honderd landen in Afrika, Azië, Australië en Amerika. Sepp Blatter werd als technisch directeur van de FIFA verantwoordelijk voor dit ontwikkelingsprogramma.

Deze gebeurtenissen wierpen hun schaduw 25 jaar vooruit, maar dat zag de Europese voetbalwereld toen niet. Die vond het belachelijk om voetbal in die verre landen te promoten. Zo kon Blatter lange tijd volkomen ongestoord vrienden maken in Afrika, Azië en Amerika – op kosten van Coca-Cola. De voetbalbonden uit die continenten stemden later allemaal keer op keer op Blatter voor de presidentsverkiezingen. Van de 211 aangesloten landen bij de FIFA heeft Europa maar 55 stemmen. Azië en Afrika hebben er 101, bijna de helft van het totaal.

ABC

Wie de FIFA uit die tijd wil begrijpen, hoeft daarom alleen maar de eerste drie letters van het alfabet te onthouden: de A van Afrika, de B van Blatter en de C van Coca-Cola. Dat Blatter sinds 2015 is vervangen door Infantino, doet er niet toe, want ook de huidige voorzitter steunt op Afrika en Azië.

Zo simpel zit de FIFA in elkaar sinds dat contract in 1976, inmiddels al bijna een halve eeuw. Onder Infantino is er niets veranderd. Alles klapperde weliswaar bij de FIFA, maar er bewoog helemaal niets. De FIFA ligt in feite in het oog van een orkaan met windkracht 0.

Krachten van buiten

Toch ging het in 2010 bijna mis met de FIFA na de aanwijzing van Qatar als gastheer van het WK. De Verenigde Staten stonden ook kandidaat voor dit toernooi en als betrokken partij startte dit land een onderzoek naar omkoping. De FBI meldde zich aan het front. Ook de Zwitserse justitie vertrouwde het niet, zodat de FIFA opeens serieus werd bedreigd door invloedrijke krachten van buiten. Het ging niet meer om de meerderheid van de 211 stemmen, maar om agenten die de hotels bestormden waar FIFA-bestuurders een riant onderkomen hadden.

Door deze politieonderzoeken wankelde de FIFA, want van de 24 sportofficials die het WK aan Qatar gaven, zijn er daarna minimaal vijftien geroyeerd, geschorst of veroordeeld. Tegen deze onverwachte krachten kon de voetbalwereld zich amper verdedigen. Binnen de FIFA bestaat namelijk geen spreiding van macht, zoals wij gewend zijn binnen de Trias Politica. Het bondsbestuur schrijft zijn eigen wetten, het bondsbestuur controleert zijn eigen wetten en het bondsbestuur straft iedereen die zich niet aan die eigen wetten houdt.

Pas als er van buiten wordt ingegrepen, kan er iets veranderen binnen de FIFA, zoals tussen 2010 en 2015. Die jaren waren dan ook ideaal geweest voor de perfecte storm binnen de FIFA om nieuwe omkoopschandalen te voorkomen of van die vreselijke voetbalevenementen zoals nu in Qatar. Overheden en maatschappelijke organisaties hebben de kans laten liggen om de voetbalwereld fundamenteel te hervormen met een betere spreiding van macht. Dit momentum is gemist, waarvoor de westerse voetbalwereld de komende jaren de rekening krijgt. Wat we nu meemaken in Qatar met aanvoerdersbanden, regenbogen en hysterische toespraken is nog maar het begin.

Drie voorspellingen

Hier zijn mijn voorspellingen. De FIFA verplaatst binnenkort zijn hoofdkantoor vanuit Zwitserland naar Qatar of een ander land in die regio zonder vervelende wetgeving. Vanuit de Verenigde Staten komen sowieso geen nieuwe onderzoeken meer, want dat land mag het volgende WK organiseren. Die oncontroleerbare krachten van buiten heeft de FIFA dan onder controle.

Daarnaast beslist de FIFA volgend jaar dat het WK van 2030 in Saudi-Arabië wordt gehouden. En dat met 48 deelnemers, waarvan de meesten op de nul gaan spelen. De KNVB gaat niet in de oppositie, omdat Nederland kandidaat staat voor het WK vrouwenvoetbal van 2027, samen met België en Duitsland. De oproep van Denemarken om te breken met de FIFA zal dus geen steun krijgen, waarmee de Europese eenheid al is gebroken voordat we zijn begonnen. Eigen bal eerst.

Deze Europese nederlaag dreunt ook door in het Internationaal Olympisch Comité, dat al een eerste overleg heeft gehad met Qatar over de Zomerspelen. Dat is dan ook mijn derde en laatste voorspelling: over drie jaar besluit het IOC dat Qatar de Olympische Spelen van 2036 organiseert, in de winter natuurlijk.

De gebeurtenissen van deze week werpen zo hun schaduw 25 jaar vooruit in het nadeel van de Europese voetbalwereld. Elke vorm van optimisme over de toekomst van de FIFA is daarmee volkomen misplaatst. Daarvoor hoef je alleen maar de eerste drie letters van het alfabet te onthouden: de A van Arabisch, de B van Bierloos en de C van Corruptie.

Nog meer Qatar!