Onbekend voetballied uit 1948 gevonden: ‘Wie heit er nog een kaartje voor Feyenoord?’
Een onbekend voetballiedje van meer dan 75 jaar geleden was het begin van een zoektocht. Wie is toch die man, die smeekt om een plaatsje op een bankje op het veld van Feyenoord? In samenwerking met het Feyenoord Magazine.
Ik neurie al een half jaar een voetballied, dat niemand kent. Dat is de schuld van Frits Spits.
Hup Holland
Het Nederlands elftal deed afgelopen zomer mee aan het EK voetbal. Het is dan gebruikelijk dat muzikanten en afgezwaaide voetballers liedjes opnemen in de hoop op een gigantische hit. Soms lukt het ook nog, zoals André Hazes in 1988.
Eén van de bekendste Oranjeliedjes aller tijden is Hup Holland Hup uit de jaren veertig en vijftig. De tekst werd altijd geschreven tijdens het radioverslag van een wedstrijd van het Nederlands elftal, waarna die meteen na afloop live werd gespeeld. Er bestaan daarom heel veel verschillende versies, allemaal over de wedstrijd van de dag.
Alleen het refrein is als vast onderdeel in ons collectieve voetbalgeheugen gegrift:
Hup Holland hup!
Laat de leeuw niet in zijn hempie staan;
Hup Holland hup!
Trek het beessie geen pantoffels aan!
Hup Holland hup!
Laat je uit het veld niet slaan.
Want de leeuw op voetbalschoenen
Durft de hele wereld aan.
Ik geef alles voor een kaartje voor een plaatsje op een bankje op het veld van Feyenoord
Een plaatsje op een bankje
Frits Spits vroeg mij om hierover te vertellen in zijn uitzending van De Taalstaat op NPO Radio 1. Als professioneel sporthistoricus ging ik daarom op zoek naar die verschillende versies, waarbij ik volkomen onverwacht een prachtig voetballiedje vond: Wie heit er nog een kaartje voor Feyenoord. Het duurt drie minuten en gaat over een man, die er alles aan doet om een wedstrijd in de Kuip te zien. ‘Ik geef alles voor een kaartje voor een plaatsje op een bankje op het veld van Feyenoord,’ klinkt het steeds wanhopiger.
Volgens de beschrijving van het mediamuseum Beeld & Geluid is Henk Dorèl de zanger, toevallig precies dezelfde man als van het refrein van Hup Holland Hup. Jan Visser leverde de tekst en melodie, maar verder is er helemaal niets over hem bekend, zo zegt Jaap-Jan Kassies van de website Muziekschatten.nl.
Zo had ik een liedje over Feyenoord gevonden, waarover nooit is geschreven in kranten en tijdschriften. Ik schakelde daarom Paul Groenendijk als eerste hulplijn in, samen met Jimmy Tigges auteur van Het lied van Feyenoord. Zijn antwoord zou doorslaggevend zijn: als hij dit Feyenoord-lied niet kende, had ik een bijzondere vondst gegaan.
En inderdaad: Groenendijk had dit liedje nog nooit gehoord: “Sensationeel!”, reageerde hij dezelfde middag. “Lijkt me van kort na de oorlog.”
Om dat te achterhalen stapte ik over naar Bas Agterberg als mijn tweede hulplijn, curator bij Beeld & Geluid en gespecialiseerd in mediageschiedenis. Hij dateerde het nummer op 18 april 1948, “voorafgaand aan Nederland-België”. Paul had dus gelijk met de constatering dat het van kort na de oorlog was.
De Kuip in 1947. Foto J.D. Noske via het Nationaal Archief
Familie Dorèl
Als derde hulplijn ging ik op zoek naar nabestaanden van Dorèl. Ik spoorde Paulien Andriessen op, die getrouwd was met Marcel Dorèl, zoon van Henk en net als zijn vader inmiddels overleden. Ze reageerde zeer verrast: “Wij wisten niet dat hij een Feyenoord-lied heeft gezongen.”
Paulien stuurde het door naar andere nazaten, maar dat zorgde voor alleen maar méér verwarring. Zo zijn grote delen van de tekst amper te verstaan, omdat het heel snel werd gezongen. Dat verbaasde kleindochter Christine, die het oeuvre van haar grootvader goed kent. “Opa had een hele krachtige stem. Hij moest vier stappen van de microfoon af staan, want anders klonk het te hard. De stem van het Feyenoord-lied klinkt veel zachter. Opa articuleerde ook duidelijker en had een dieper geluid.”
Schoondochter Netty sloot zich hierbij aan: “Bij het snelle gedeelte is hij het niet, vanwege de slordige uitspraak.” Paulien voegde daar nog aan toe dat haar schoonvader nooit iets had gezegd over een Feyenoord-lied, “terwijl hij heel graag en veelvuldig over zijn liederen, optredens en concerten vertelde.”
Het lijkt er dus op dat een radiomedewerker in 1948 een foute beschrijving heeft gemaakt bij deze opname. Ik werd er gek van: hoe meer ik ontdekte, hoe minder ik wist.
Naar de Kuip
En dan wist ik ook nog steeds niet, waarom dit Feyenoord-lied eigenlijk was gemaakt. Daar kwam ik pas achter toen mijn onderzoek zich richtte op de dag van de uitvoering. Dat was op 18 april 1948, in aanloop naar de thuiswedstrijd van Nederland tegen België. En die interland werd gespeeld in de Kuip.
Opeens begreep ik het: Wie heit er nog een kaartje voor Feyenoord is helemaal geen Feyenoord-lied! De zanger wilde naar Rotterdam om naar het Nederlands elftal te kijken, maar de belangstelling van het publiek was zo gigantisch dat het hem maar niet lukte om een kaartje te krijgen. Het Stadsarchief Rotterdam bewaart filmbeelden van die wedstrijd, waarop de drukte duidelijk is te zien. Er zitten nog net geen toeschouwers op het veld.
Met die kennis snapte ik die woordenbrij in dit lied opeens iets beter. Er wordt iets gezongen over de Rode Duivels, de tegenstander van Oranje. Er wordt verwezen naar Karel Lotsy als voorzitter van de KNVB en Leo Pagano als de radiocommentator van het rechtstreekse verslag.
Géén Feyenoord-lied dus, en ook niet gezongen door Henk Dorél. Toch zal het de huidige Feyenoord-supporters vertrouwd in de oren klinken. De angst in 1948 om een wedstrijd in de Kuip te missen, is tenslotte dezelfde als in de 21e eeuw.
Wie heit er nog een kaartje voor Feyenoord is daarmee universeel – behalve voor Henk Dorél.
