Op 28 februari 1943 werden er 24 Nederlandse voetballers vermoord
Op het KNVB-monument in Zeist staan 2212 namen van Nederlandse voetballers, die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. Alleen al op 28 februari 1943 werden er minimaal 24 voetballers vermoord, bijna allemaal in Auschwitz. Ze worden genoemd op de website Voetbalmonument.nl.
Het KNVB-monument. Foto via het Haags Archief
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn duizenden leden van Nederlandse voetbalclubs omgekomen. In 1949 onthulde de KNVB een speciaal monument, waarop 2212 namen staan van deze oorlogsslachtoffers. Na onderzoek blijkt dat dit nog niet lang alle omgekomen voetballers zijn, want inmiddels zijn er nog eens honderden namen gevonden – vooral van vermoorde Joodse spelers.
Onder deze slachtoffers zitten gesneuvelde soldaten in mei 1940, verzetsmensen, burgerslachtoffers en heel veel voetballers, die in de concentratiekampen zijn vermoord. Zo ook op 28 februari 1943 met maar liefst 24 namen, afkomstig van vijftien verschillende clubs. De Holocaust was namelijk geen vernietigingsmachine, die elke dag in hetzelfde tempo draaide. Het verschilde per periode, zoals in september en oktober 1942 toen er in Nederland opeens veel meer Joodse mensen werden vermoord dan in de voorgaande periode.
Inktzwarte dag
En ook eind februari 1943 was er een piek in het aantal Nederlandse slachtoffers in de Duitse concentratiekampen, wat we meteen terugzien bij het aantal omgekomen voetballers in diezelfde periode. Het was daarbij later niet altijd even duidelijk op welke dag iemand nou precies was vermoord, waardoor veel van deze slachtoffers een administratieve sterfdag aan het eind van een maand kregen, zo dicht mogelijk bij hun vermoedelijke sterfdag. Iemand die op 23 februari of 4 maart werd vermoord, kon daarom toch 28 februari als sterfdag krijgen.
En zo is 28 februari 1943 een inktzwarte dag met in ieder geval 24 vermoorde voetballers –vermoedelijk nog veel meer. Alleen al de Amsterdamse club WV-HEDW, die in de oorlog nog bestond uit de clubs WV en HEDW, verloren op die ene dag zeven leden. En WVV uit Winschoten drie.
Hieronder staat het overzicht, gebaseerd op de gegevens van dit moment. Zelf zoeken naar namen op dit monument doe je hier.
WV-HEDW – Amsterdam
Levie Mauw, 44 jaar
David Overst, 26 jaar
Bernard van Praag, 15 jaar
Leo Weenen, 20 jaar
Israël Appel, 33 jaar
Siegfried Vas Dias, 21 jaar
Nico de Levie, 43 jaar
WVV – Winschoten
Simon Jacob Cohen, 43 jaar
Heiman de Levie, 41 jaar
Louis de Vries, 16 jaar
Sparta – Rotterdam
Samuel Solmanovitz, 44 jaar
Jacob Stad, 36 jaar
MSC – Meppel
Levie Salomon Zaligman, 21 jaar
Quick 1888 – Nijmegen
Fritz Philip Polak, 25 jaar
PEC – Zwolle
Meyer Veterman, 22 jaar
AED – Amsterdam
Salomon Gosler, 51 jaar
Onbekende club uit Amsterdam
David de Leeuw, 32 jaar
Vitesse – Arnhem
Theodoor Spanjaard, 38 jaar
Go-Ahead – Deventer
Heijman Berg, 49 jaar
UD 1875 – Deventer
Ernest Emanuel de Leeuw, 37 jaar
PSV – Eindhoven
Salomon Hertzberger, 42 jaar
Unitas – Gorinchem
Jozef Abraham Benjamins, 30 jaar
BRC – Groningen
Henri de Metz, 31 jaar
GRC – Groningen
Dagobert Hildesheim, 41 jaar