Theo Laseroms was de eerste Nederlandse voetballer met een gele kaart

De gele en rode kaart werden in 1970 ingevoerd om taalproblemen tussen spelers en scheidsrechters op te lossen. Nee, niet Willem van Hanegem was de eerste Nederlander die geel kreeg.

Theo Laseroms in 1969

Welke Nederlandse voetballer kreeg de eerste gele kaart ooit? Tip: roep niet al te snel “Willem van Hanegem”, want dan ben je af.

Deze voetbalstraf begon in ieder geval tijdens het WK voetbal van 1970 in Mexico. Kakhi Asatiani uit Rusland had daar de eer om als eerste voetballer ooit een gele kaart te ontvangen. Die prent werd uitgedeeld door de West-Duitse scheidsrechter Kurt Tschenscher in de openingswedstrijd tussen Rusland en Mexico.

Taalproblemen

Door die gele en rode kaarten werd een groeiend probleem van het internationale voetbal opgelost: taalbarrières. Tijdens een internationaal toernooi spreken spelers én scheidsrechter vaak verschillende talen, waardoor het moeilijk wordt om iemand duidelijk te maken dat hij een waarschuwing krijgt of zelfs helemaal wordt weggestuurd. Als een voetballer echter geel of rood ziet, weet die meteen wat er aan de hand is.

Asatiani hoefde dus niet de taal te spreken van de Duitse scheidsrechter om hem toch meteen te begrijpen. De gele en rode kaart vormen het Esperanto van het internationale voetbal.

De noodzaak hiervan was duidelijk geworden tijdens het WK van 1966 in Engeland, waar het gastland speelde tegen Argentinië. De Duitse scheidsrechter Rudolf Kreitlein zond de Argentijn Antonio Rattín van het veld, maar die begreep dat niet vanwege die taalbarrière (of deed alsof). Uiteindelijk moesten twee agenten Rattín begeleiden tijdens zijn aftocht – een affaire die diepe indruk maakte op de Britten. De Engelsman Ken Aston bedacht daarop de gele en rode kaart zodat een speler nooit meer kon zeggen dat hij niet had begrepen dat hij was heengezonden.

In het Nederlandse voetbal werd pas in het seizoen 1972-1973 begonnen met deze nieuwigheid – toen landen als Duitsland en België al waren overgestapt. De toenmalige scheidsrechtersbaas Joop Martens legde dit uit als een service voor de toeschouwers, omdat die dan meteen begrepen welke sanctie werd opgelegd.

Dat was dus een andere uitleg dan op het WK van 1970, maar dat is ook niet zo gek. Bij een wedstrijd met twee Nederlandse ploegen én een Nederlandse scheidsrechter kan moeilijk worden gesproken van een dreigende taalbarrière. Hoe dan ook: ook ons land was overstapt op de gele en rode kaarten.

Willem van Hanegem was niet de eerste

Blijft de vraag over welke Nederlandse speler als eerste een gele kaart kreeg. Willem van Hanegem kreeg die inderdaad op 13 augustus 1972 tijdens Feyenoord – NEC, maar daarmee was niet de eerste die dag dit overkwam. De Volkskrant toonde in 2016 aan dat Eltje Edens van Veendam met deze eer ging strijken,

En zelfs dan zijn we er nog niet, want op Europees niveau hadden enkele Nederlanders ook al eens geel gezien, zoals Johan Neeskens op 3 november 1971 in de Europa Cup 1-wedstrijd Ajax – Olympique Marseille. En nog eerder Henk ‘Charly‘ Bosveld tijdens Levski Spartak Sofia – Sparta voor de Europa Cup 2. “Bosveld kreeg direct een gele kaart voorgetoverd toen hij wat al te luidruchtig commentaar gaf op de leiding”, aldus De Tijd in het wedstrijdverslag.

Die waren allemaal eerder dan Edens, maar de alleroudste melding is van 1 september 1971 toen Feyenoord een vriendschappelijke wedstrijd speelde tegen het Belgische Lierse SK. In het wedstrijdverslag van het Vrije Volk stond: ’59 min.: Gele kaart voor Laseroms, die naar Ressel trapte. (In België werken de scheidsrechters volgens Mexico-systeem. ’n Gele kaart betekent laatste waarschuwing, de volgende keer ga je op de bon).‘

Geen gele kaart in een officiële wedstrijd dus, maar geel is geel. En daarom is Theo Laseroms de eerste Nederlander, die werd gestraft met een gele kaart.