Voetballen op 11 september 2001
Op 11 september 2001 keken de mensen naar voetbal op TV. Want 11 september 2001 was ook de dag waarop een Champions League-avond gepland stond. Die gewoon moest doorgaan, natuurlijk.
Foto via Flickr
De aanslagen waren 9 uur in de ochtend in New York. In Nederland was het drie uur ’s middags. Ik was die middag bij een bul-uitreiking Film- en Televisiewetenschap in de binnenstad van Amsterdam. Halverwege de uitreiking werd het nieuws van de aanslagen door iemand van achter uit de zaal geroepen. Mijn afgestudeerde vriend kreeg zijn scriptie, die ging over werkelijkheid en beelden van die werkelijkheid, over waarneming en impact van beelden, meteen terug in zijn gezicht. Zul je altijd zien. Meteen werden de TV’s opgezocht.
PSV was toen al in Nantes voor haar eerste groepsduel. Voorzitter Harry van Raaij en trainer Eric Gerets deden hun best, maar verzoeken bij de UEFA om de wedstrijd te verplaatsen werden afgewezen. Ook Nantes FC werd benaderd om mee te werken aan een uitstel, maar de Fransen hadden wel zin in een potje voetballen. Bovendien had PSV een waslijst aan blessures. In de basis die avond was Rob Wielaert (nu FC Twente) rechtsback, Adil Ramzi speelde met John de Jong op het middenveld. Jürgen Colin en Dennis Rommedahl, inmiddels Ajacieden, vielen in.
Het werd 4-1 voor de Fransen. Ook die uitslag was onwerkelijk. Ondanks dat er daarna nog goede wedstrijden gespeeld werden, was PSV na 11 september in feite al kansloos voor een plaats in de tweede ronde.
Na afloop van de wedstrijd verklaarde keeper Ronald Waterreus dat het bizar was op zo’n avond te gaan voetballen. Hij stond met tegenzin onder de lat. Nu weten we van Waterreus dat hij naast een vreemd rugnummer en een zuidelijk accent, ook Amerika-fanaat is. De aanslagen in New York hadden hem blijkbaar meer aangegrepen dan zijn Franse collega’s, die de avond van hun leven hadden.
Maar niets dat met 11 september te maken heeft is zwart-wit. De dag erop, zo gaat het verhaal, kwam Mateja Kezman juichend het veld van de Herdgang opgelopen. Een gerucht dat ik hier kan bevestigen noch ontkennen, maar dat destijds wel veel opschudding veroorzaakte. Tot de Ajax-forums op internet aan toe. Kezman zou anti-Amerikaanse sympathieën hebben door de oorlog in zijn vaderland, het voormalige Joegoslavië. Zoals er in meer landen anti-Amerikaanse sympathieën voorkomen. Bij de ene subgroep wat meer als bij de andere.
Het feestje bij mijn afgestudeerde vriend thuis was die avond niet minder vreemd. De stemming werd bepaald door de gebeurtenissen die dag. Het enige dat naast het bier en de sigaretten voor afleiding zorgde was de voetbalwedstrijd tussen FC Nantes en PSV, waarvan niemand kon geloven dat die werkelijk gespeeld werd. We zagen de sportversie van zijn scriptie. Alles was onwerkelijk.
De beelden van de 4-1 nederlaag van PSV deden geen pijn, die gaven aan dat beelden van de werkelijkheid op het ene net even vreemd kunnen zijn als beelden van een onwerkelijkheid op een voetbalveld ergens in Frankrijk. Maar sport is minder belangrijk en daardoor gaf deze bizarre wedstrijd op de avond van 11 september anderhalf uur rust. Een rust die we de weken daarna op televisie niet meer zouden krijgen.
De volgende dag werden alle Champions League-wedstrijden afgelast.
