Volg vandaag de liveblog van de kampioenswedstrijd tussen Vitesse en RAP van 24 april 1898 via #RAPVIT1898
Op 24 april 1898 werd RAP uit Amsterdam de eerste landskampioen in het Nederlandse voetbal. De club versloeg Vitesse met 4-2 in een speciale kampioenswedstrijd. Precies 125 jaar later keek Sportgeschiedenis hier uitgebreid op terug, onder meer via deze liveblog.
RAP in 1898
Vitesse en RAP ontmoeten elkaar op maandag 24 april om 14 uur op de middenstip van het hoofdveld van voetbalclub Hercules in Utrecht. Dat gebeurde ook op 24 april 1898, óók om 14 uur, waar ze speelden om de eerste landstitel in het Nederlandse voetbal.
Precies 125 jaar later ruilen deze clubs op de middenstip hun shirts. Daarna ontvangen ze een exemplaar van mijn boek De gele kaart van Neeskens, waarin die historische wedstrijd van 125 jaar geleden wordt beschreven als één van de 111 ijkpunten in het Nederlandse voetbal.
Tot slot is er de hele dag een liveblog alsof het weer 24 april 1898 is met de hashtag #VITRAP1898. Daarvoor worden de originele verslagen van deze wedstrijd gebruikt, die in dagen daarna in de Nederlandse kranten en tijdschriften verschenen.
Een rommelig begin
De eerste poging voor een voetbalcompetitie in Nederland was in het seizoen 1888/1889, maar die was alleen maar in het westen van het land en verliep ook nog eens zeer rommelig. Van de zeven deelnemers waren er aan het eind maar twee met zeven gespeelde wedstrijden, waar de rest er minder speelden. Het Rotterdamse Concordia eindigde dat jaar weliswaar met de meeste punten, maar vanwege die puinhoop werd dit resultaat niet vermeld in het gezaghebbende boek Hup Holland van A.J. Bronkhorst uit 1926.
Een ander probleem in dat eerste jaar was de afwezigheid van een onafhankelijke en overkoepelende voetbalbond, want die werd pas eind 1889 opgericht. Die beginjaren verliepen dus nog zeer rommelig.
Vitesse in 1897
De eerste medaille
Pas in 1890 kwam er een kampioensmedaille, die, wegens gebrek aan eigen middelen van de piepjonge bond, werd geschonken door een onbekende. ‘Met groot gejuich werd de mededeeling begroet,’ meldden de notulen over deze gift. Het leidde nog niet tot de doorbraak van de nationale competitie, want die medaille werd aan het eind van het seizoen 1892/3 niet uitgereikt.
Er werd in die eerste jaren alleen in de westelijke provincies in competitieverband gevoetbald en daarom was er nog geen sprake van een serieus nationaal kampioenschap. Pas op 24 oktober 1897 brak eindelijk dat nieuwe tijdperk aan, omdat toen de eerste competitie in het oosten van het land van start ging. De winnaar speelde daarna een kampioenswedstrijd tegen de nummer één uit het westen, wat daarom als het officiële begin wordt beschouwd van het kampioenschap van Nederland.
Op die eerste competitiedag waren er drie wedstrijden. In de westelijke klasse speelde HBS tegen Sparta. In het oosten werd P.W. uit Enschede met 10-0 vernederd door Vitesse uit Arnhem. Go-Ahead uit Wageningen versloeg UD uit Deventer met 2-0.
Ruw spel
Uiteindelijk was RAP uit Amsterdam de kampioen van het westen en Vitesse die van het westen, zodat zij op 24 april 1898 speelden voor het eerste officiële kampioenschap van Nederland. RAP was vooraf de favoriet en won die dag inderdaad met 4-2.
Zoals de sportbladen na afloop schreven: ‘De tijd is verstreken. R. A.P. heeft gewonnen, het kampioenschap van Nederland is haar ten deel gevallen! Zonder twijfel verlaat de sterkere in triomf het strijdperk. Een woord van hulde voor het kranige spel van Vitesse. Deze nederlaag strekt tot roem.’
Liveblog 24 april 1898
13.39 | Het veld is met vele vlaggen versierd. Het is geheel afgesloten door eene ijzerdraadomheining, zoodat de spelers in het minst geen hinder ondervinden van het publiek. Ongeveer 750 personen, waaronder zeer vele uit andere steden, wonen den wedstrijd bij.
|
14.00 | De elftallen stellen zich op met den heer van Hasselt als scheidsrechter, terwijl de president van den Bond en de heer van IJzeren de grensvlaggen ter hand hebben genomen. R. A. P. moet helaas De Bordes missen, verder zijn beide elftallen volledig.
|
14.01 | R. A. P.: J. Rincker, Potter, J. v. d. Linde, Hülsmann, F. Lieftinck, J. C. Schröder, F. Kampschreur, P. Elias, J. Hisgen, H. de Bruijn, Zweerts. Speelt in trui met roode en zwarte strepen, borst- en rugzijde met roode en zwarte blokken.
|
14.02 | Vitesse: R. d’Arnaud Gerkens, Jager, R. W. Hendriks, H. G. Hesselink, Meihuizen, Jacobsen, Goedvriend, P. H. Hendriks, de Villeneuve, W. H. Hesselink, Roqué. Speelt in witte trui met donkerblauwen band
|
14.03 | Schröder wint den toss en heeft verkozen tegen den wind te spelen
|
14.10 | Bij den aanvang schijnt R. A. P. nog wat stijf te zijn, tenminste het duurt niet lang of Vitesse’s voorhoede bevindt zich vóór het Amsterdamsche doel
|
14.33 | 1-0! Na ruim een half uur breekt daar eindelijk het eerste groote gejuich los. De bal ligt in het net na eene mooie rush van R. A. P.’s rechtervleugel. De bal wordt gecenterd, waar Hisgen op zijne post is en met een schuiver de leiding aan Amsterdam bezorgt.
|
14.37 | 2-0! R. A. P. wordt een vrije schop toegewezen. Deze wordt door V. d. Linde genomen, welke den bal ver naar voren trapt. Hisgen vangt hem daar op, passeert den half-back en snelt er mede voort en opnieuw juichen allen. Ten tweede male heeft R. A. P. gescoord
|
14.45 | 2-1! Nu schijnt het den Arnhemmers vollen ernst te worden. Kort voor den rusttijd worden hare pogingen met succes bekroond. Hesselink zendt een harden schuiver in, welken Rincker slechts in zijne vaart vermocht te stuiten, maar niet kan beletten de doellijn te passeeren.
|
14.48 | Met den stand op 2—1 wordt half-time gefloten
|
15.00 | De wind is ondertusschen wat gedraaid en staat nu dwars over het veld. Hoewel de rust niet lang duurt, is zij toch voldoende geweest om den spelers een groote dosis nieuwen ijver te bezorgen
|
15.05 | De voorhoede van R. A. P. is om van te watertanden, vooral de rechtervleugel doet in vereeniging met den center wonderen van vlugheid. Telkens en telkens is het publiek in de wolken over het waarlijk prachtige spel van Kampschreur
|
15.10 | Het spel gaat voort, zeldzaam snel gaat alles in zijn werk. De bal is in zijn kronkelweg soms bijna niet te volgen; allerlei staaltjes van bijzondere vlugheid en geoefendheid worden vertoond. Het enthousiasme groeit steeds aan.
|
15.15 | Hisgen staat voor Arnhem’s doel, trapt geweldig hard, maar de bal vliegt langs de lat hoog in de lucht en daalt statig op den Oud-Hollandschen toren neer.
|
15.18 | 3-1! R. A. P. is nu gelukkiger en weer is het een schot langs den grond dat, onhoudbaar voor Gerkens, door Hisgen wordt ingezonden.
|
15.25 | Vitesse blijft kranig spelen, steeds aangevoerd door het onpartijdige publiek. Daar schiet Roqué hard op het doel langs den grond, echter iets te schuin om het doel te bereiken. Goedvriend loopt in, maar is te laat; een mooie kans is Vitesse ontgaan.
|
15.30 | 3-2! Opnieuw komen de Arnhemmers aangerend, maar stuiten op den doodbedaarden Potter, die met eenen trap het terrein zuivert. Weer verschijnen de witten voor Rincker’s beschermeling en nu heeft hun bezoek het gewenschte gevolg.
|
15.32 | In deze oogenblikken en eenige minuten nog hierna is Vitesse op haar best. Dit is het meest kritieke oogenblik voor R. A. P. Haar achterhoede schijnt een oogenblik in de war, de vereischte kalmte wordt niet bewaard. Het schijnt dat Vitesse gelijk zal maken.
|
15.40 | 4-2! Het spel wordt weer op Arnhem’s terrein verplaatst. Nu blijkt duidelijk de meerdere sterkte van R. A. P. Hisgen zendt een shot in, dat rakelings langs den bovenhoek vliegt. Kort daarop doet hij ’t echter beter en met een hoog, hard shot is het 4e punt voor R. A. P. behaald.
|
15.45 | De is tijd verstreken. R. A.P. heeft gewonnen, het kampioenschap van Nederland is haar ten deel gevallen! Zonder twijfel is het de sterkere, die in triomf het strijdperk verlaat. Een woord van hulde echter voor het kranige spel van Vitesse. Deze nederlaag strekt tot roem.
|
15.48 | In alle opzichten is deze wedstrijd een kranig einde van het voetbalseizoen
|