Willem Hesselink uit Arnhem was in 1902 de eerste Nederlander bij Bayern München
Daley Blind gaat naar Bayern München. Willem Hesselink uit Arnhem was in 1902 de eerste Nederlander die dat deed.
Willem Hesselink in 1897 als speler van Vitesse, dat toen zijn vijfjarige bestaan vierde. Hij zit rechtsonder. Foto via het Gelders Archief
Willem Hesselink was al op jonge leeftijd een ondernemende persoonlijkheid. In 1892 richtte hij op veertienjarige leeftijd met zijn twee jaar oudere broer Jan en een stel vrienden Vitesse op. In eerste instantie hield de Arnhemse club zich bezig met cricket, maar al snel werd er ook voetbal gespeeld. En met succes, in 1895 en 1896 werd het Gelders kampioenschap behaald, en in 1897 en 1898 waren Vitesse en Hesselink de besten in de Eerste Klasse Oost.
Vitesse had ook een atletiekafdeling. Hesselink behaalde de nationale titel bij het verspringen, de Gelderse titel op de 1500 meter en werd met een aantal ploeggenoten Nederlands kampioen touwtrekken. Hij was nationaal recordhouder op de mijl en bij het verspringen. Zijn sprong van 6.10 meter in 1898 bleef tot 1910 staan als nationaal record.
Het kanon
Op het voetbalveld speelde Hesselink meestal op de midvoorpositie, maar hij kon ook uit de voeten als spil en verdediger. Hij was vooral bekend vanwege zijn enorm harde schot. Hesselink kreeg hiervoor de bijnaam “het kanon”. Volgens de website van Vitesse was hij berucht bij keepers.
“De keeper, die ’t waagde z’n knuist uit te steken naar ’n bal van Hesselink’s voet komend, liep gevaar de lieftallige knak van een brekende pols tegelijkertijd waar te nemen. Zoo doodelijk was zijn schot.” Volgens niet te controleren berichten kwam één doelman hierdoor om het leven. Naar verluidt werd hem, tijdens een wedstrijd in Engeland, een schot van Hesselink fataal, toen hij het leder op de borst probeerde op te vangen..
Een andere, latere, bijnaam voor Hesselink was “de dokter”, verwijzend naar zijn beroep als dokter in de chemie. Vanwege zijn studie scheikunde in Leiden voetbalde hij van 1899 tot 1901 voor het Haagse HVV, waarmee hij in 1900 en 1901 nationaal kampioen werd. In die periode speelde hij ook een aantal malen voor het bondselftal, de officieuze voorloper van het Nederlands elftal.
Bayern München
In het begin van de twintigste eeuw vertrok Hesselink, wederom vanwege zijn studie, naar München. Daar ging hij vanaf 1902 spelen voor het twee jaar daarvoor opgerichte Bayern, dat in die tijd in de regionale Beierse competitie uitkwam. Volgens een artikel in De Volkskrant van 31 augustus 2005 was hij daar de eerste buitenlandse ster, “ein gefurchteter Torjäger und glänzender Spielgestalter” .
Omdat hij kwalitatief uitstak boven de andere spelers werd Hesselink gevraagd trainer van de club te worden. In 1903 verliet de eerste voorzitter van Bayern, Franz John, de club en omdat Hesselink zo goed kon organiseren werd hij de nieuwe voorzitter. Hesselink werd hiermee tegelijkertijd speler-trainer-voorzitter. Ondertussen vond hij ook nog tijd om zijn studie scheikunde af te ronden en te promoveren in de filosofie, waarna hij in 1905 terugkeerde naar Nederland, en weer ging spelen bij Vitesse.
Het Nederlands elftal
Kort na zijn terugkeer in Nederland werd hij geselecteerd voor het net opgerichte Nederlands elftal. Willem Hesselink speelde mee in de tweede officiële interland van Oranje. Op 14 mei 1905, precies dertien jaar na de oprichting van Vitesse, won Nederland met 4-0 voor dertigduizend toeschouwers op het Schuttersveld in Rotterdam van België.
In de 74e minuut opende Hesselink de score, waarna Guus Lutjens en Eddy de Neve (tweemaal) binnen tien minuten voor de eindstand zorgden. Vreemd genoeg bleef dit het enige optreden van Hesselink voor de nationale ploeg. Zijn carrière was echter nog lang niet voorbij.
Net geen kampioen
Met Vitesse behaalde hij in 1913, 1914 en 1915 de Oostelijke titel, maar slaagde er nooit in de kampioenscompetitie te winnen. In 1914 was Vitesse nog het dichtst bij een kampioenschap. In de beslissende wedstrijd tegen Hesselinks oude club HVV bracht de oud-Bayernspeler de Arnhemse club op voorsprong. Twee treffers van HVV en een gemiste Arnhemse strafschop zorgden echter voor een 2-1 eindstand, waardoor het kampioenschap verspeeld werd.
In 1915 werd Vitesse wederom tweede van Nederland (ditmaal achter Sparta), en stopte Hesselink op 37-jarige leeftijd met voetballen. Misschien niet toevallig namen de prestaties van Vitesse nadien sterk af, en vocht het structureel voor lijfsbehoud, met een uiteindelijke degradatie in 1922 tot gevolg.
Wederom voorzitter
Hesselink, die tijdens zijn spelersloopbaan bij Vitesse al penningmeester en trainer was geweest, werd in 1917 voorzitter, en zou dit tot 1922 blijven. Als scheikundige was hij betrokken bij tal van moordzaken. Hij liep voorop bij nieuwe onderzoeksmethoden en was dé expert op het gebied van bloedonderzoek, vingerafdrukken en schriftvergelijking.
Bij het veertigjarig bestaan van Vitesse memoreerde Het Vaderland de voetbalprestaties van Hesselink:
“Vraag aan experts, die het voetbalspel in Nederland dertig jaar kennen: noem me vijf van de beste voorhoedespelers, en Hesselink is er bij. Zijn schot was vooral doodend.” In hetzelfde artikel werd hij gerekend tot de drie grootste Vitessenaren, naast de legendarische keeper Just Göbel en de groote bestuurskracht Chr. J. Engelberts.
Op 15 december 1973 overleed Willem Hesselink op 95-jarige leeftijd.
Dit