Tweede Wereldoorlog


Sport en politiek

De toespraak van André Bolhuis bij de Nationale Sportherdenking

Jurryt van de Vooren

Op 4 mei was de Nationale Sportherdenking bij het Olympisch Stadion. Eén van de sprekers was André Bolhuis, voorzitter van NOC*NSF. Hieronder zijn tekst. Beste aanwezigen, Wij zijn vandaag opnieuw bijeengekomen bij dit Olympisch Stadion waar in 1928 vele sporthelden, uit evenzovele landen, werden toegejuicht door een groot publiek in een sfeer van internationale verbroedering. We staan ook weer bij het beeld, in 1947 gemaakt door Fred Carasso, van Prometheus, verzetsheld uit de Griekse mythologie, die door vuur te stelen

Lees meer
Sport en politiek

Meinout Rost van Tonningen won de Varsity van 1913

Jurryt van de Vooren

In zijn jonge jaren was Meinout Rost van Tonningen een goede roeier. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog probeerde één van zijn voormalige clubgenoten via hem aan de dood te ontsnappen - tevergeefs. Achteraan Meinoud Rost van Tonningen, vlak achter Marinus Spillenaar Bilgen. Foto via Johan ten Berg De op 25 oktober 1892 in Salatiga (Nederlands-Indië) geboren Marinus Spillenaar Bilgen volgde de HBS in Den Haag, waarna hij scheikunde studeerde aan de TH in Delft. Hij was als student

Lees meer
Sport en politiek

De struikelstenen voor Han Hollander en de Joodse turnsters

Jurryt van de Vooren

Een aantal bewoners in Amsterdam-Zuid start een procedure tegen de zogenaamde Stolpersteine of struikelstenen voor hun deur. Op deze stenen staan de namen van mensen die in het huis hebben gewoond en vanaf daar zijn afgevoerd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het Parool schrijft dat er nu een rechtszaak is aangespannen. Zelf ben ik bij een aantal van die Stolpersteine betrokken geweest, in 2009 en 2010. De eerste groep was voor de Joodse journalist Han Hollander en zijn vrouw; de tweede

Lees meer
AtletiekVoetbal

Wil van Beveren was in de oorlog de atletiektrainer van Ajax

Jurryt van de Vooren

Op 18 maart 1900 werd de voetbalclub Ajax opgericht, die zou uitgroeien tot Nederlands meest succesvolle club. Bij deze vereniging zijn enkele pogingen gewaagd om serieus aan atletiek te doen. In 1917 werd er een speciale athletiek-commissie opgericht met trainer Jack Reynolds en de latere clubvoorzitter M.J. Koolhaas als toonaangevende leden. Een jaar later sloot Ajax zich zelfs aan bij de Noord-Hollandsche Athletiekbond. Voetballers konden namelijk veel profijt trekken van atletiek, preekten de voorstanders met zekere regelmaat in het clubblad.

Lees meer
Sport en politiek

Nationale Sportherdenking 4 mei over turnen in de oorlog

Jurryt van de Vooren

Op 4 mei worden in Nederland traditioneel de oorlogsslachtoffers herdacht. Sinds 2005 gebeurt dit ook bij het Olympisch Stadion bij het beeld van Prometheus, een oorlogsmonument uit 1947 ter nagedachtenis van de oorlogsslachtoffers in de Nederlandse sport. Zowel met een inhoudelijk programma als een herdenking staat de Nederlandse sport stil bij de slachtoffers uit die tijd. Als thema voor de Sportherdenking van 2016 is gekozen voor turnen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens het inhoudelijke programma worden bijzondere filmbeelden en foto’s

Lees meer
Vechtsporten

Het boksleven van Ben Bril

Jurryt van de Vooren

  Dames en heren, hierbij neem ik afscheid van de bokssport. Waar Rotterdam bijeenkomt op de Bep van Klaveren Memorial doet Amsterdam dat op de Ben Bril Memorial. In beide gevallen is het een eerbetoon aan markante boksers. Van Klaveren won goud op de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam. Bril deed dat jaar ook mee, alhoewel hij toen nog niet de vereiste leeftijd had bereikt. De bokscarrière van Bril valt uiteen in twee periodes: als speler en als scheidsrechter.

Lees meer
Sport en politiek

De eerste nationale oorlogsherdenking in het Olympisch Stadion

Jurryt van de Vooren

Op Koninginnedag 1945 - toen nog 31 augustus - was in het Olympisch Stadion de eerste nationale herdenking voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Dat gebeurde toen dus nog niet op de Dam. In dit stadion werd een openluchtspel gehouden waarmee gebeurtenissen uit de periode van de Tweede Wereldoorlog werden gesymboliseerd. Soms was het wel heel realistisch, bijvoorbeeld toen gewapende soldaten in het stadion landverraders arresteerden. Sommige toeschouwers waren hierdoor erg geëmotioneerd. Na het realistische oorlogsspel legden prinses Juliana

Lees meer
Olympische Spelen

De voorgangers van Dafne Schippers

Jurryt van de Vooren

De successen van Dafne Schippers zijn bijzonder, omdat Nederland niet zo’n hele grote traditie heeft bij de sprintnummers – al helemaal niet in vergelijking met landen als Jamaica, de VS en Groot-Brittannië. In de jaren dertig van de vorige eeuw echter was er ook zo’n succesvolle generatie tijdens het EK in het fascistische Italië en de Olympisch Spelen in het nationaalsocialistische Duitsland. Om het nog niet te hebben over Fanny Blankers-Koen. Fascistisch sportfeest in Turijn In september 1934 was Turijn

Lees meer
Olympische Spelen

Olympisch kampioen helpt Nederlandse soldaten

Jurryt van de Vooren

Op 15 juli 1940 werd landhuis Kareol in Aerderhout in gebruik genomen als herstellingsoord voor Nederlandse soldaten, die in mei 1940 gewond waren geraakt tijdens de Duitse inval. Het initiatief hiervoor kwam van leger-ritmeester en viervoudig olympisch kampioen paardrijden Charles Pahud de Mortanges. Op 9 december 1940 plaatste tijdschrift De Revue der Sporten een groot verhaal over het herstellingsoord. 'De ritmeester [Pahud] liep met het idee rond,' opende het verhaal, 'toen hij dokter Kroon ontmoette. De dokter die na een

Lees meer
Sport en politiekVoetbal

Antisemitisme op het voetbalveld

Jurryt van de Vooren

Al voor de Tweede Wereldoorlog was er in het Nederlandse voetbal sprake van geweld tegen Joodse spelers. Dat ging gewoon door ná de Bevrijding. Eén van de oudste incidenten in ons land rond de uitsluiting van joden in de sport is uit 1922 toen de Rotterdamse atletiek- en voetbalclub Pro Patria verklaarde dat hoogstens tien procent van die vereniging uit joden mocht bestaan. Het Nieuw Israëlitisch Weekblad en Het Vrije Volk maakten er de nodige stampij over en vroegen zich

Lees meer