De eerste fietsers reden in 1932 over de Afsluitdijk
Rutger Schonis van D66 heeft Kamervragen gesteld over de Afsluitdijk, waarvan de renovatie vertraging heeft opgelopen. En of dat ook consequenties heeft voor het fietspad.
De eerste fietsers op de Afsluitdijk. Foto via Delpher en daarna ingekleurd, zonder nabewerking
Schonis las NRC Handelsblad over die vertraagde renovatie en bedacht enkele vragen voor de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Daarin wilde hij onder meer weten of ‘het fietspad gedurende die gehele periode afgesloten blijft’.
Het Kamerlid wilde dan weer niet weten van de minister of die wat meer kon vertellen over de geschiedenis van het fietsen op de Afsluitdijk. Toch geeft Sportgeschiedenis daar nu antwoord op.
Rondom het IJsselmeer
Al tijdens de bouw van de Afsluitdijk fietste altijd een jongen rond met twee ketels koffie voor de arbeiders – foto hier. Hij zal daar de eerste fietser zijn geweest. Op 28 mei 1932 werd het laatste gat in de dijk gesloten en zat zijn werk erop.
De eerste fietstocht over de Afsluitdijk heette Rondom het IJsselmeer en werd in het weekend van 3 en 4 september 1932 door de Amsterdamse wielervereniging Olympia georganiseerd. Vier jaar eerder fietsten de clubleden ook al zo’n ronde, maar wegens gebrek aan Afsluitdijk werd toen nog gebruik gemaakt van de veerdienst van Enkhuizen naar Stavoren. Hoe dan ook: Olympia was de Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club voor, die pas op 1 april 1933 zijn eerste autotocht over de nieuwe dijk had, de zogenoemde Wimpeltocht. De fietsen waren dus eerder dan de auto’s.
Prestatierit
Ongeveer 200 mensen deden in 1932 mee aan deze fietstocht van 353 kilometer lang, die maar liefst 24 uur duurde. Het tempo werd vooraf vastgelegd op vijftien kilometer per uur. Het was dan ook geen wedstrijd, maar een prestatierit. ‘Als herinnering ontvangen zij,’ beloofde de organisatie vooraf, ‘een zeer fraaie, speciaal voor den rit ontworpen, verzilverde plaquette.’
De route vanuit Amsterdam voerde langs de Veluwe, Zwolle, Wolvega, Heerenveen, Sneek en Makkum om dan via de Afsluitdijk weer naar Amsterdam te rijden. De Friese deelnemers mochten in Heerenveen starten en eindigen.
Foto via Sport in Beeld
Het was vreselijk weer dat weekend. ‘Men komt onder een stroomenden regen en onweer ’t Friesche Haagje binnentrappelen,’ schreef Het Nieuwsblad van Friesland over de aankomst in Heerenveen. Desondanks verplaatsten de fietsers zich luid zingend alsof het de eerste lentedag was. ‘Dan mag men gerust zeggen dat Nederland nog een aantal wielrenners rijk is, die over een heerlijke dosis opgewektheid en optimisme beschikken.’
Vanaf Heerenveen voerde de route naar de Afsluitdijk, ‘allen vol goeden moed’. En die moed hadden ze zeker nodig, wetende dat de wind tientallen kilometers op hun zou inbeuken op de onbeschutte dijk. Maar wat maakte het uit, want zij waren de eerste fietsers op de Afsluitdijk, de koffiejongen daargelaten.
Olympia bestaat overigens nog steeds. Daarom zou het erg leuk zijn als deze Amsterdamse club de eerste fietstocht over de gerenoveerde Afsluitdijk organiseert. Er is vast wel iemand die daar Kamervragen over kan stellen.
