De eerste wielerwedstrijd in Nederland was in 1869 in Winschoten
Wanneer was de eerste wielerwedstrijd van Nederland? En werd die in Limburg gehouden, zoals ze in Limburg denken?
‘Limburg sinds 1869 wielerprovincie’, schreef omroep L1 op 22 oktober 2013. Historicus en L1-presentator Frank Ruber zocht uit waar de wortels liggen en ging daarvoor heel ver terug. ‘In september 1869 vond in Maastricht een snelheidsproef op houten vélocipèdes plaats. Dat was vrijwel zeker de allereerste wielerkoers in Nederland.’
Het klopt inderdaad dat er op 12 september 1869 in Maastricht een wedstrijd werd gereden door vélocipedisten, maar dat was niet de eerste keer in ons land. Zo is er al een melding uit april 1869: ‘Te Utrecht zijn bij een vélocipède-wedstrijd eene vrouw en een kind overreden, ’t Volk trok voor de ongelukkigen partij en ’t kwam tot feitelijkheden, die echter gestuit werden door de politie.’
Dat klinkt nog niet bepaald als een georganiseerde wedstrijd met enthousiaste toeschouwers, maar een maand later werd er in Winschoten wel één gereden met zelfs de naam van de winnaar erbij: de heer Rencke uit Groningen. ‘leder moest de vlugheid bewonderen, waarmede deze heeren het nieuwe vervoermiddel wisten te behandelen’, aldus De Provinciale Drentsche en Asser courant van 29 mei 1869.
Eind 1868 was er trouwens al in Amsterdam een Velocipède Club opgericht en die zal ook vast wel eens hebben gekeken wie er het snelste was. Zoals De Middelburgsche Courant op 19 januari 1869 schreef: ‘Donderdag [14 januari, red] hebben te Haarlem eenige leden van de Velocipède club te Amsterdam proeven hunner bekwaamheid afgelegd in het rijden met velocipèdes op twee en op drie wielen. De keisteenen en de hooge bruggen bleken geene beletselen te zijn om zich met die werktuigen vlug te bewegen. Naar men verneemt, hebben de bedoelde heeren een tocht van het spoorweg station over Overveen naar den Zandvoortschenweg en door den Hout terug tot aan het station in den tijd van 1,5 uur afgelegd.’
Daarmee is Limburg nog steeds een hele oude wielerprovincie, maar de uitspraak dat in Maastricht vrijwel zeker de allereerste wielerkoers in Nederland werd gehouden klopt dus niet. Met de huidige gegevens is die eer voor Winschoten met de Groninger Rencke als winnaar.
