Huub Harings was in 1963 de oer-veldrijder van Nederland

Huub Harings was de eerste winnaar van het NK veldrijden, in de tijd dat ons land geen rol speelde bij de wereldkampioenschappen. 

Door Sven Portz

Huub Harings in 1964. Foto Jac. de Nijs via het Nationaal Archief

In 1950 besloot de UCI voor het eerst een wereldkampioenschap veldrijden in te stellen. In Nederland werd de sport op dat moment echter nog niet heel serieus bedreven. De wedstrijden werden in Nederland niet door een overkoepelend orgaan georganiseerd, maar door lokale wielerploegen. Er waren ook maar weinig Nederlandse wielrenners die het veldrijden serieus leken te nemen.

Eén van die weinigen – en de meest bekende – was Manus Brinkman. In de jaren vijftig trok hij regelmatig de grens over om aan wedstrijden deel te nemen. Bij verschillende wereldkampioenschappen stond hij aan de start, maar het niveau was voor Brinkman te hoog om een medaille te veroveren.

Elsloo

Een nationaal kampioenschap veldrijden, zoals dat in België al sinds 1910 bestond, werd in Nederland pas in 1963 voor het eerst georganiseerd. Er werd al enkele jaren gestreden voor een soort officieuze nationale titel in de grotere veldritten – de zogenaamde ‘nationale cyclo cross’ die onder andere in Soestduinen en Elsloo werd verreden – maar een officieel kampioenschap, erkend door de KNWU, vond pas in 1963 voor de eerste maal plaats.

In de omgeving van het Limburgse dorp Elsloo vond het eerste NK veldrijden plaats op een uitgezet traject van 2,25 kilometer. Dat parcours moest dertien maal worden voltooid. Tijdens de race, die eind januari plaatsvond, vormde de verse sneeuw een extra hindernis op het glooiende terrein.

De Limburger Huub Harings nam direct de leiding. Manus Brinkman, inmiddels al halverwege de dertig jaar, kon kort aanklampen, maar moest Harings al snel laten gaan. De Limburger was die dag sterk. Hij reed vrijwel de hele race alleen aan de leiding en dubbelde een aantal deelnemers. In de voorlaatste ronde kwam hij ten val, maar dat weerhield hem er niet van om de eerste Nederlandse kampioen veldrijden te worden.

‘De kleine Limburger, die ook als wegrenner goed uit de voeten kan zegevierde in feite onbedreigd en de wijze waarop hij al zijn concurrenten afwees op dit door nieuwe sneeuwval bijzonder zware parcours stempelde hem tot een groot kampioen’, schreef de Leidse Courant op 28 januari 1963.

En een groot kampioen in veldrijden bleek Harings te zijn, want in de volgende nationale kampioenschappen bleek hij geen eendagsvlieg te zijn geweest. In 1966, 1967, 1969 en 1970 toonde hij nogmaals aan dat hij de sterkste van het peloton was en keerde hij met de nationale titel huiswaarts.

Hennie Stamsnijder

Nadat Harings begin jaren zeventig zijn fiets aan de haak hing, duurde het niet lang voordat er een nieuwe grote Nederlandse veldrijder aan de start verscheen: Hennie Stamsnijder. In de jaren tachtig had Stamsnijder een abonnement op de nationale titel. Maar liefst negen jaar mocht hij de rood-wit-blauwe trui om zijn schouders dragen. Ook werd hij de eerste Nederlander die een gouden medaille veroverde op het wereldkampioenschap veldrijden.