Pyke S. en Francesco Moser

In De Muur van september 2015, de Jubileumeditie #50, wordt een Nederlandse amateurwielrenner opgevoerd onder het pseudoniem ‘Pyke S.’ als mogelijk degene die ‘Francesco Moser had verslagen in diens eigen afscheidskoers’ op Elba in 1988. Het is een mooi wielerverhaal. Maar ….

De Amstel Gold Race werd in 1978 door Francesco Moser gewonnen. Foto Nationaal Archief

Door Wim Zonneveld

In Bert Wagendorps ‘De man die de afscheidskoers van Francesco Moser had gewonnen’ is de centrale figuur een oud-studiegenoot Neerlandistiek in Groningen. In 1979-1981 was deze ‘Pyke S.’ naast student ook een regionaal bekende wielrenner, die niet vaak won maar toch aardig wat prijzen bij elkaar fietste. ‘Dat duidde op karakter’.

De auteur verliest hem na 1980 uit het oog, maar in 2008 rijden de twee bij toeval samen in ‘een rondje fietsen’ bij een huwelijksfeest in Noord-Frankrijk, waarbij Pyke in de kopgroep nog steeds de stenen uit de straat rijdt. Maar contact komt er niet van. Weer een jaar later hoort de auteur van een Groningse oud-wielrenner ‘een vreemd verhaal’, dat de clou wordt van het artikel in De Muur. In 1988 wordt op Elba de afscheidskoers van Francesco Moser georganiseerd. ‘Zo’n grootheid behoort afscheid te nemen met de bloemen – Zeker. Dus hij wint zijn laatste koers. – Nee, de koers wordt gewonnen door Pyke S. Dat is wat ik heb gehoord.’ Clou: ‘Pyke S. had Francesco Moser verslagen in diens eigen afscheidskoers. Het was natuurlijk absoluut not done, maar het was ook geweldig.’

Pyke S.

Het artikel in De Muur bevat een aantal aanknopingspunten die bij elkaar voldoen om ‘Pyke S.’ te identificeren: Syte Krist, uiterst actief wielrenner in Noord-Nederland, 1979-1981. In wielerjaar 1979 rijdt Syte bij de liefhebbers en behaalt podiumplaatsen in Groningen-Paddepoel, Tynaarlo en Gieten. Hoogtepunt is zijn winst bij de universitaire wielerkampioenschappen begin september in Groningen in de tijdrit, en met het Groningse studententeam op de ploegentijdrit op het TT-circuit van Assen.

In 1980 gaat Syte Kris over naar de amateurs, voor deze typische rouleur en criteriumrijder gaan de top-tien plaatsen dit jaar de vingers van een hand te boven. Het is de periode van noordelijke toppers als Gerard Schipper, Bert Wekema, Frits Schür, Dominicus Lolkema, Gerrit Bouwman, Dries Timmer, Gezinus Hoven, Sybolt Greidanus, Piet Kleine, Dries Klein en de Engelse broers Les en Steve Fleetwood uit Liverpool, rijdend vanuit Drachten.

Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 24 april 1979

Egbert Koersen, Dries van Wijhe, Herman Snoeijink, Gerrit Möhlmann, de broers Wicher en Jans Vlot, Gerrit Brokelman en een jonge Steven Rooks komen soms over uit aanpalende provincies. Wie zich in dit gezelschap handhaaft, kan fietsen.

Syte vertoont een constant goede vorm. In mei met Pinksteren een elfde plaats middenin bovengenoemd gezelschap in het noordelijk kampioenschap over 100 km. in Wommels-Oosterend, winnaar Brokelman voor Schipper. In juni een vijfde plaats in een tijdrit om de ‘eerste internationale TT-trofee’ op het circuit van Assen. In juli in de Ronde van Appelscha vierde in de kopgroep, winnaar Gerard Schipper. In augustus derde in het internationale criterium van Usquert achter Bert Wekema en de Duitser Fahrenkamp, en vijfde in de Ronde van Garijp, winnaar Dries van Wijhe voor Steve Fleetwood; negende in het eindklassement van de Groningse Wielervierdaagse , eerste Schipper voor veteraan Frits Schür uit Hoogezand. In september 14de in het eindklassement van de Driedaagse van Oost-Groningen, winnaar Dries Klein, en tweede in het Duitse Mülheim achter Dieter Burkhardt uit Nürnberg, in 1979 en 1982 amateurkampioen van zijn land.

Sportcorrespondent

Eind 1980 begint Syte Krist als Gronings correspondent voor het dagblad De Waarheid, waarvoor hij tot en met 1984 sportverslagen schrijft. Op zondag 26 oktober eindigt in het Groningse Oosterpark de wedstrijd FC Groningen – Feyenoord in 0-0. Dat belooft weinig, maar het is toch een historisch moment: ‘Op het middenveld speelde Ronald Koeman zijn eerste hele wedstrijd voor Groningen. Hij deed dat erg goed. […]. Koeman is pas zeventien jaar en straalt al veel zelfvertrouwen uit. Hij durft van afstand te schieten, is moeilijk van de bal te krijgen en heeft een goede pass.’

In het wielrennen neemt Syte in het voorjaar van 1981 deel aan een paar grote wedstrijden, met corresponderend wat mindere resultaten: in maart 22ste in de KO-Race, een klassieker over 155 km. door Oost-Groningen (genoemd naar de sponsorende juwelier-wielerliefhebber Klaas Oosterhof, later hernoemd tot de Omloop van de Veenkoloniën) en eind mei 16de in het noordelijk wielerkampioenschap over 120 km. bij Eext in Drente, winnaar de Fries Popke Akkerman uit Waskemeer, voor Brokelman.

En 1988 dan?

Elba 1988

Ik bel Syte Krist in zijn huidige woonplaats Spanga, waar hij een bedrijf heeft in ‘Onderhoud, verbouw en jachtbouw’. Het is een aangenaam en informatief gesprek. Hij kan het bovenstaande bevestigen. Hij is destijds afgestudeerd in de Neerlandistiek, maar was al tijdens zijn studie bezig met een maatschappelijke carrière in ‘de bouw’; begin jaren negentig daarin voor zichzelf begonnen.

Dat met Elba herinnert hij zich zo. Hij reed in 1981 voor een kleine Duitse amateurploeg die was uitgenodigd voor een wedstrijd daar. Hij nam met deze ploeg deel aan het voorprogramma van een profrace met allemaal Italiaanse toppers. Francesco Moser kan daarbij geweest zijn. Maar 1988, afscheidswedstrijd, nee.

Het gaat vermoedelijk, vertelt het internet, om de Gran Premio de Cavo dell’Elba, 30 juli 1981, winnaar Pierino Gavazzi, tweede Giovanni Battaglin, derde Palmiro Masciarelli. Geen kleine jongen, die Gavazzi. Het jaar ervoor winnaar van Milaan – San Remo, voor Saronni, Raas, Kelly en De Vlaeminck, zesde Francesco Moser.

Het afscheid van Francesco Moser

Op 10 en 11 september 1988 staat een heel wielerweekend in het teken van het afscheid van de 37-jarige Francesco Moser. Op zaterdag finisht als eerbetoon de befaamde Trofeo Baracchi, een koppeltijdrit over 96 km., in Trento, de provinciehoofdstad vlakbij zijn geboorteplaats Palù di Giovo; de winst gaat naar de Poolse specialisten Lang en Piasecki.

Op zondag zijn Didi Thurau, wereldkampioen Maurizio Fondriest en Italiaans wegkampioene Maria Canins te gast op Francesco’s afscheidsfeestje met een cicloturista bij Palù. Aan het eind hangt hij, zoals dat in het Italiaans heet in La Stampa, ‘la bici al chiodo’, zijn fiets, niet aan de wilgen, maar aan een spijker, letterlijk.