Wielrennen

Unieke Tour-film uit 1953 na 62 jaar eindelijk op tv

En verloren film over de Tour de France van 1953 werd weer gevonden in Amsterdam. Hier te zien.

De Tour de France van 1953 was voor Nederland een enorm succes. Met maar liefs vier Nederlandse etappeoverwinningen (Gerrit Voorting, Jan Nolten, Wim van Est en Wout Wagtmans), een vijfde plaats van Wagtmans in het eindklassement, en als klap op de vuurpijl een ongekende overwinning van de Nederlandse ploeg in het ploegenklassement, steeg de tourkoorts in ons land naar ongekende hoogte. De huldiging van de winnende ploeg in het Olympisch Stadion trok 40.000 toeschouwers.

Kort na deze Tour verschenen twee films over het Nederlandse wielersucces. Polygoon maakte een documentaire, maar die was grotendeels gemaakt van Franse filmbeelden. Er kwamen maar weinig mensen kijken.

Een film vol sfeer en vol echte filmdetails, die de toeschouwer meesleept en die hem laat zien wat een Tour de France nu eigenlijk is.

Guerilla-filmers

Maar er was nog een film, gemaakt door Haghe-film, het filmbedrijf van Nederlandse filmpionier Willy Mullens, die net een jaar eerder was overleden. Zijn zoons Albert en Wiebe hadden het overgenomen en waren zo naar Frankrijk gereisd met cameraman Hannes de Boer, die nota bene eerder voor Polygoon had gewerkt.

De familie Haghe volgde de wielrenners drie weken lang als ware guerrilla-filmers. De Tour-leiding werkte vooral tegen, zodat veel opnames in het geniep werden geschoten. Ook gaven de makers zichzelf maar enkele dagen voor de eindmontage om de film nog in dezelfde week van de finish naar de bioscoop te brengen. De mensen stonden er voor in de rij, want in deze film werd het Nederlandse succes het beste gevangen. ‘Een film vol sfeer en vol echte filmdetails, die de toeschouwer meesleept en die hem laat zien wat een Tour de France nu eigenlijk is.’

Zo werd een unieke film gemaakt, volgens sporthistoricus en VPRO-medewerker Marnix Koolhaas zelfs de eerste Nederlandse sportdocumentaire ooit. De opname was alleen verloren geraakt om in 1998 voor één keer weer op te duiken in het Filmmuseum – het huidige EYE.

NPO Geschiedenis en Sportgeschiedenis.nl kwamen de opname weer op het spoor en legden vorig jaar het eerste contact met EYE. In februari dit jaar kwam de zaak in een stroomversnelling door de dood van Henk Faanhof, Gerrit Voorting en Jos Suijkerbuijk, drie wielrenners die in de film van 1953 een rol speelden. Sportgeschiedenis schreef daarop dat heruitgave van de vergeten Tour-film een passend eerbetoon zou zijn aan deze wielerpioniers, die de Tour de France in de jaren 50 groot maakten in Nederland. Mede door bemoeienis van Martijn Sargentini van Het is Koers en Erik Willems van Andere Tijden Sport is het gelukt de film te restaureren.

Dat heeft er dan voor gezorgd dat deze vergeten Tour-film uit 1953 na ruim zestig jaar voor de eerste keer op Nederlandse tv wordt uitgezonden – 1 uur en 18 minuten lang in zwart-wit 35 mm. Ook is het de openingsfilm op het International Tour Film Festival Utrecht.

Als eerbetoon aan de Nederlandse wielrenners, die in 1953 voor zulke enorme successen zorgden in Ronde van Frankrijk. En als tastbaar bewijs van het begin van de sportdocumentaires in Nederland.

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.