Verdwenen koersen: de GP des Amériques

Door Ronnie van den Bogaart

Tussen 1989 en 1992 telde de GP des Amériques (GP Montréal) mee voor de Wereldbeker wielrennen.

Eddy Merckx is wereldberoemd in West-Europa. In Canada daarentegen lopen mensen rond die nog nooit van de grootste wielrenner aller tijden hebben gehoord. Een goeie vriendin van me in Toronto deed een piepklein onderzoekje onder haar vrienden en kennissen daar. Van de vijf personen die reageerden op haar e-mail wist niemand dat Eddy Merckx een voormalige Belgische wielrenner was.

Lance Armstrong kenden ze wel allemaal (‘Tour de France’, ‘defeated cancer’, ‘great champion’, ‘dates celebrities’) en zowaar, bij één persoon ging zelfs een lichtje branden bij het horen van de naam Steve Bauer. Zo komen we meteen te weten dat Bauer – met voorsprong de succesvolste Canadese wegrenner uit de wielergeschiedenis – tegenwoordig fietstochten organiseert.

Steve Bauer stond in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw in het peloton bekend als eigenzinnig, net zoals veel Noord-Amerikaanse renners uit die tijd. Natuurlijk begon Bauer in zijn jeugd als ijshockeyspeler, maar in de zomer maakte hij fietstochtjes met zijn vriendjes. In de grote Europese wielerwedstrijden reeg de blonde karakterrenner later de ereplaatsen aan elkaar. Zonder er echt veel te winnen trouwens.

Mondialisering

Er zijn diverse pogingen gedaan van buitenaf om Canada als wielernatie op de kaart te zetten. In 1974 werd Eddy Merckx in Montréal de eerste wereldkampioen op de weg buiten Europa. Tourbaas Félix Lévitan wilde later zelfs de Tourstart naar dezelfde stad halen. Dat feestje ging uiteindelijk niet door, maar wel wist de UCI in 1989 de GP des Amériques op de wereldbekerkalender te krijgen.

Het waren de dagen dat de Internationale Wielerunie, de Nederlander Hein Verbruggen voorop, zich steeds sterker begon te maken voor de mondialisering van de wielersport. Zo werd de GP des Amériques – geholpen door de successen van Steve Bauer en niet te vergeten een grote zak met geld – al bij de tweede editie in 1989 een ‘klassieker’. Hein Verbruggen kwam hoogstpersoonlijk het startschot lossen.

Het leverde in Montréal in ieder geval een boeiende koers op, met onder meer Theo de Rooy en de kersverse Tourwinnaar Greg Lemond in de hoofdrollen. De wedstrijd over een heuvelachtig parkoers werd gewonnen door de Zwitserse outsider Jörg ‘Jogi’ Müller. Met 250.000 toeschouwers was de GP des Amériques van 1989 wel degelijk een succes. Renners als Steve Bauer, Greg Lemond en Charly Mottet prezen de ambiance: ‘Zoveel publiek, het leek wel een wereldkampioenschap.’

Toch viel al na een paar jaar het doek voor de wereldbekerwedstrijd. In 1992 werd de Spanjaard Federico Echave voorlopig de laatste winnaar van de GP Téléglobe de Montréal. Ondanks een sponsor als nieuwe naamgever waren de financiële verliezen te groot. Behalve Jörg Müller en Federico Echave vinden we nog Steve Bauer himself (1988) de betreurde Franco Ballerini (1990) en Eric van Lancker (1991) terug op de erelijst.